Farming miejski. Webinar

Ogrodnictwo miejskie łączy ze sobą mnóstwo funkcji społeczno-kulturalnych. Uczy współpracy, zacieśnia relacje między sąsiadami, uczy troski o wspólne dobro, kształci postawy obywatelskie, poprawia estetykę otoczenia, polepsza dobrostan psychiczny ogrodników.

Szczególnie w okresie pandemii, która zwiększyła naszą potrzebę kontaktu z naturą i pokazała chęci budowy wspólnoty czy integracji społecznej. Urban farming to nieodzowny element szczęśliwego miasta XXI wieku.

Zasobem Trójmiasta są świetnie funkcjonujące działki ROD, jesteśmy dumni z przydomowych ogródków ozdobnych, ale nie mamy odwagi zakładać mini warzywniaków na nieużywanych gruntach miejskich. Jak to zmienić? Na czym polega fenomen Krakowa, Warszawy czy Torunia, gdzie pod blokiem mieszkańcy potrafią się zorganizować i czerpać radość z mini uprawy ziemi?

Najbardziej przydatne były konkretne historie zupełnie różnych ogrodów społecznych. Bardzo zależało mi, żeby prelegentki skupiły się na trójmiejskim problemie braku takiego rolnictwa w Gdańsku – co jest tego przyczyną? – opowiada Natalia Grzymała, organizatorka debaty. –  Mam nadzieję, że efektem projektu będzie większe zainteresowanie mieszkańców farmingiem miejskim i zakładanie ogrodów w różnych formach.

Uczestnicy i uczestniczki webinaru poznali różne przykłady rolnictwa miejskiego, funkcje i formy ogrodów społecznych, dowiedzieli się, jak się do tego zabrać od strony formalnej i osobowej.

W dyskusji udział wzięły aktywistki miejskie:
Gosia Zamorska z Fundacji Generacja w Gdańsku (Ogród Społeczny Wrzeszcz)
Agnieszka Dragon ze Stowarzyszenia Zasiej w Warszawie, działającego przy warszawskich ogródkach działkowych ROD Pratulińska
Paulina Jeziorek z Ogrodu Społecznego Wolna Wisła w Toruniu
Emilia Król z Krakowskiego Ogrodu Społecznego Macierzanka

O uczestniczkach dyskusji:

Gosia Zamorska – prezeska Fundacji Generacja, szefowa i menedżerka Klubu Młodego Wrzeszczaka. Wraz z mężem prowadzi w Dolnym Wrzeszczu działania integrujące społeczność lokalną, oparte na zwiększaniu dostępności kultury i aktywizacji mieszkańców. Inicjatorka Ogrodu Społecznego Wrzeszcz, Kina Podwórkowego, Kina Na Dywanie i wielu innych warsztatów kulturalno-społecznych, głównie dla dzieci. Poetka, założycielka Gdańskiej Szkoły Haiku.

Agnieszka Dragon – działkowiczka, animatorka kultury, badaczka ogrodów miejskich, redaktorka publikacji „Żywioły w mieście. Notes młodych ekolożek i ekologów”. Stowarzyszenie Zasiej (na zdjęciu wyżej), w którym działa Agnieszka, powstało w 2019 r. jako otwarta platforma zrzeszająca tych, komu bliskie są idee ekologii, troski, zrównoważonego rozwoju i jak najmniejszej ingerencji człowieka w otaczającą go przyrodę. Poprzez praktyki ogrodnicze wspierające ideę postwzrostu (eng. degrowth) oraz regenerację i troskę o ziemię, takie jak uprawa permakulturowa, recykling czy wsparcie zamkniętego obiegu materii (kompostowanie, retencja wody), Zasiej pozytywnie wpływa na lokalny ekosystem miejski. Forma działania stowarzyszenia to przede wszystkim edukacja, projekty artystyczne, społeczne i międzypokoleniowe oraz prowadzenie ogrodu społecznościowego w Rodzinnym Ogrodzie Działkowym “Pratulińska” na warszawskim Targówku.

Emilia Król – aktywna ogrodniczka w Krakowskim Ogrodzie Społecznym Macierzanki. Z ogrodem związana blisko 2,5 roku, z roślinami związana hobbistycznie od niepamiętnych czasów, bo pierwsze rośliny sadziła w przydomowym ogrodzie babci. Prywatnie mama 5-letniego Michała, pracuje w obszarze marketingu i piaru, aktualnie poszukuje nowych możliwości rozwoju, być może właśnie związanych z ogrodnictwem 🙂 Krakowski Ogród Społeczny Macierzanki w marcu obchodzi swoje 3 urodziny i ma około 8- 10 stałych aktywnych ogrodników. Ogród jest już stałym elementem krakowskiego Ruczaju* i ma swoich wiernych fanów. Ogród Macierzanki powstał w bliskości nowych osiedli, które coraz śmielej wdzierają się w jeszcze „dziki” i spokojny teren otoczenia ogrodu. Od czasu powstania aż do teraz ogród przeszedł ogromną metamorfozę. Na początku był miejscem, w którym było wyłącznie trzcinowisko z górą śmieci, teraz jest miejscem relaksu dla mieszkańców z infrastruktura do wypoczynku i zabawy dla dzieci oraz rabatami warzywnymi i szklarnią dla aktywnych ogrodników.

* Ruczaj – obszar Krakowa wchodzący w skład Dzielnicy VIII Dębniki położony około 4 km na południowy zachód od centrum Krakowa. Nie stanowi jednostki pomocniczej niższego rzędu w ramach dzielnicy. Nazwa ta nie funkcjonuje również jako oficjalna jednostka urbanistyczna, ale funkcjonuje powszechnie w świadomości mieszkańców.

Paulina Jeziorek – skończyła kulturoznawstwo, od kilkunastu lat angażuje się w realizację projektów z pogranicza kultury, sztuki, ekologii i aktywizmu. Początkowo pomagała artystom i instytucjom jak Bęc Zmiana czy Galeria Nizio realizować interwencje artystyczne w przestrzeni miasta (m.in. „Światłotrysk” Maurycego Gomulickiego). W kolejnych latach w jej działaniach silnie przejawił się aspekt interakcji z naturą. W 2013 roku razem z Jodie Baltazar założyła kolektyw Jadalnia Warszawa, który podczas organizowanych spacerów miejskich przygląda się roślinom jadalnym w przestrzeni publicznej. Podczas spacerów powstały mapy roślin jadalnych wybranych fragmentów miasta (m.in mapa okolicy Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski oraz Służewskiego Domu Kultury, zmapowany został fragment parku Cytadela w Poznaniu.) Od 2014 do 2020 roku Paulina prowadziła ogród społeczny i pracownię ogrodniczą Wspólny Ogród SDK przy Służewskim Domu Kultury, gdzie dzieci, lokalni mieszkańcy i miejscy aktywiści spotykają się, by uczyć się ekologicznej uprawy warzyw, owoców i ziół, gotować i poszerzać świadomość w kwestii ekologii oraz zaspokajać potrzebę wyjścia z domu czy opuszczenia przestrzeni wirtualnej na rzecz tej fizycznej. Od 2020 związana z Ogrodem Społecznym Wolna Wisła w Toruniu.

Projekt zrealizowany w marcu 2021 roku.